Thích đọc tiểu thuyết vào tầm 12h đêm và kéo dài đến 3-4h sáng, thâm chí đến lúc hai mắt ríp lại thì thôi, lần này là Tất cả các dòng sông đều chảy của nữ nhà văn Nancy Cato. Bốn phần như bốn mảnh ghép lại hoàn chỉnh một đời người, gắn liền với sự tái tạo và chết đi của những giọt nước-những dòng sông.
Nhân vật Philadelphia
xuất hiện như một giọt nước trong veo, biết hoà mình vào dòng sông mà chính cô
không biết nó sẽ gắn liền với số phận mình. Nước gợn lăn tăn, một ánh sao run
run phản chiếu và vỡ ra như những mảnh kim cương... Dòng sông chảy giữa hai bàn
chân cô ... Quả quyết, không dứt, từ cội nguồn xa xôi, dòng sông chảy về biển
cả xa lạ. Lần đầu tiên cô thấy sự tuôn chảy vô tận của nó thật là hết sức kỳ
diệu. Đó là một dòng sông chưa bị chế ngự.
Thời gian chảy đến
cuộc đời cô như một lẽ dĩ nhiên. Nó là một con sông mà cuộc sống chúng ta chỉ
là những phần tử nước. Mối tình đầu non nớt, vụng dại kết thúc bằng sự ra đi
của Adam-người mà đến khi tóc hoa râm cô vẫn còn nhớ đến. Trắc trở, long đong
như đúng con thuyền mang tên Philadelphia, người mà cô dong duổi cùng là
Brenton- một chàng trai với sự chinh phục ngọn sóng và sự tranh đua. Sáu đứa
con, đứa đầu và đứa cuối chết khi mới ra đời, bốn đứa còn lại đều lớn lên và rẽ
nhánh cho riêng mình. Con sông vẫn lướt xuôi dòng mặc ai làm gì nó. Lúc khô
cạn, lúc lại đong đầy như tình cảm con người, đôi chút vụng trộm và thèm khát.
Suy cho cùng, hào phóng về cuộc sống và lãnh đạm với cá nhân là đặc thù của
thiên nhiên. Thiên nhiên chỉ quan tâm tới việc duy trì nòi giống. Cuộc sống vốn
tự nó kì lạ. Đẹp kỳ lạ.
Tất cả các dòng sông
đều chảy không đơn thuần là chuyện một đời người mà ở đó, suy rộng ra là cả đời
sông. Đời người như đời sông, như cuộc sống hoà tan với thời gian, luôn trôi đi
nhưng không ngừng đổi mới, mãi mãi biến chuyển nhưng muôn đời vẫn thực. Rồi
cuối cùng cũng phải về bờ bến cuối cùng. Tất cả sông rồi sẽ đi về biển, từ biển
bao la sẽ rót vào những lòng sông mêng mông tràn đầy. Mạch luân lưu không ngừng
nghỉ ấy chính là cuộc sống. Ta tin rằng một cuộc sống trọn vẹn đã tăng thêm một
cái gì đó vào thế giới của ý thức, giống như mỗi giọt nước thêm vào thể tích
của dòng sông và mỗi chúng ta, trong hoàn cảnh sống của mình, đều có thể thừa
hưởng cái dòng ý thức đó hoặc làm giàu thêm cái dòng ý thức đó...
Những trang tiểu
thuyết khiến người đọc mường tượng tiếng đập của sông nước gắn liền với thanh
xuân cho đến lúc tuổi già bóng xế của Philadelphia. Bà đưa đôi mắt xanh mờ nhìn
lên vầng dương ấm áp. Cái đập chắn sóng bằng đá phía trên ngăn không cho bà nhìn
thấy chân trời. Nước chỗ này nông và ấm. Một đợt sóng nhẹ lướt tới, đập vào đùi
bà. Lại một đợt khác. Bà cảm thấy cát chạy khỏi các ngón chán bà mỗi khi nước
rút. Bà chờ đợi sóng mới, người tình xưa đó: sông đong đưa, dâng lên và rút đi,
một nhịp điệu từ ngàn đời.
Đấy là cuộc sống,
không có cái chết, mặc dù biển cả là nơi kết thúc của những con sông chảy ngoằn
ngoèo. Cơ thể, cá nhân, ký ức có thể mất đi trong đại dương vô thức mênh mông,
từ nơi đây những dòng nước sẽ lại hình thành.
Thời gian như dòng
nước trôi mãi mãi
Mang đi xa những đứa con thân yêu của mình...
Mang đi xa những đứa con thân yêu của mình...
Vâng, sẽ không bao giờ
có cái chết, vì nơi tận cùng cũng là khởi thuỷ cho những mầm sống mới.